به گزارش
شستون، عطا محمد نور رئیس‌اجرایی حزب «جمعیت اسلامی افغانستان» از سوی هوادارانش تحت القابی هم‌چون «امپراطور شمال» و یا «فرزند دانای بلخ» یاد می‌شود.
اخیراً وی از کارکرد عبدالله عبدالله در دولت افغانستان ابراز نارضایتی کرد و پس از دیدار اشرف غنی با او در بلخ، در یک خیزِ تاکتیکی مذاکرات مستقیم با رئیس‌جمهور این کشور را روی دست گرفت.
اگرچه که پس از واکنش‌های بدبینانه اعضای حزب جمعیت اسلامی به این مذاکرات، عطا سعی کرد تا از تریبون‌های مختلف ادامه این روند را حول‌محور منافع اقوام تاجیک‌تبار کشور و بالاخص حزب جمعیت که متشکل از چهره‌های سرشناس تاجیک است جلوه دهد اما در نهایت، سران این حزب باز هم عبدالله را به وی در نمایندگی از تاجیک‌تبارها در حکومت مرکزی ترجیح دادند.
عطامحمد نور باری اعلام کرد که خواسته‌هایش از دولت مرکزی کابل، قریب به 15 ولایت، 30 سفارتخانه، 15 سناتور انتصابی، ریاست‌های مستقل به شمول ارگان‌های محل و بعضی خواستهای کلان دیگر است که تقریباً تمام این پیشنهادها از سوی رئیس‌جمهور افغانستان پذیرفته شده است.
رئیس‌اجرایی حزب جمعیت به منظور رفع تردیدها نسبت به انگیزه‌اش در مذاکرات هم‌چنین افزود که با وجود حسن‌نیت نسبت به وی از سوی رئیس‌جمهور، اما تا کنون در مذاکرات او برای خودش هیچ خواستهای نداشته است.
کاخ ریاست جمهوری افغانستان روی دیگر سکه
خوشحالی طرفداران عطا دیری نپایید و معاون سخنگوی ریاست‌جمهوری، سریعاً نظر مثبت اشرف غنی نسبت به هرنوع خواستهای را تکذیب کرد.
«فرزند دانای بلخ» در نهایت موفق به این شد که حکم ولایت بلخ را به امضای رئیس‌جمهور افغانستان رسانده و قانوناً در «امپراطوری شمال» باقی بماند.
بسیاری از طرفداران عطا در شبکه‌های مجازی این دستاورد را به وی تبریک گفتند، اما خیلی از تاجیک تبارها هنوز هم دقیقاً نمی‌دانند که پس از این همه هیاهو و نشست‌های پی‌درپی سران حزب جمعیت، چقدر دستاورد برای منافع قومی‌شان رقم خورده است.
تنش‌های ملتهب قومی در لایه‌های سیاست
رویدادهای مهم در افغانستان همیشه تنیده در تاروپودهای قومی بوده است؛ حکومت وحدت ملی نیز از بدو شروع به کارش عنقریب در باتلاق بحرانی فرو می رفت که ریشه هایش در تضاد منافع قومی برای تصاحب قدرت وجود داشت.
عطا یکی از حامیان اصلی انتخاباتی تیم «اصلاحات و همگرایی» و عبدالله عبدالله محسوب می‌شد. پس از کار حکومت وحدت ملی هم دست از خط و نشان کشیدن برای تیم «تحول و تداوم» و نقد کارکردهای اشرف غنی دست برنداشت.
اشرف غنی هم با آینده‌نگریِ همین تنش‌های قومی در حکومت وحدت ملی و خطری که از جانب قدرت عطا محمد نور در شمال او را تهدید می‌کرد، از بدو کارش در کاخ ریاست‌جمهوری افغانستان، وی را از ولایت بلخ برکنار کرد تا جایگاه عطا و تاجیک‌ها در شمال کشور را متزلزل کند.
عطا طی سال‌های حاکمیت «حامد کرزی» والی بلامنازعه بلخ بود و کرزی برخلاف سلف خود، بنا بر سیاست مماشات‌گونه، مانورهای سیاسی-اقتصادی عطا در بلخ را پذیرفته بود.
مذاکره به نفع چه کسی پایان یافت؟
والی بلخ برخورد اشرف غنی با خودش را نمی‌توانست بپذیرد و آغاز به مقاومت‌های زیاد و فشار آوردن بر رئیس‌اجرایی حکومت کرد، اما زمانی که حساب‌های مالی‌اش نیز توسط رایزنی‌های اشرف غنی در بانک‌های خارجی مسدود شد، تسلیم شد و مسیر مذاکره را انتخاب کرد.
رئیس‌جمهور افغانستان چنین فرصتی را مغتنم شمرد و علاوه بر این‌که توانست شکافی در میان حزب جمعیت ایجاد کند، به هر نوع سرکشی و انتقاد از سوی عطامحمد نور نیز نقطه پایان گذاشت.
حالا عطا باز هم در شمال است و می‌تواند با درگیری قدرتی که با جنبش ملی در ولایت‌هایی نظیر «فاریاب» و «جوزجان» دارد، کاری کند که معاون اول رئیس‌جمهور تمرکز حضور در کابل را نداشته باشد و این نیز به سود تیم کاخ ریاست‌جمهوری افغانستان است.
تنها نقطه‌ای که می‌توان از آن به عنوان دستاورد برای والی بلخ ذکر کرد این است که وی بتواند با توجه به مذاکراتی که داشته، سهم مهمی در انتخابات ریاست‌جمهوری بعدی داشته باشد و شمال را به مقصد پایتخت ترک کند؛ همان‌گونه که خودش هم در مصاحبه‌ای گفته بود که می‌خواهد به کابل بیاید و نقش مهم‌تری در عرصه‌ی سیاسی افغانستان ایفا کند.
منبع: تسنیم
