به گزارش
شستون، هر اندازه مناسبات ترکیه و اتحادیه اروپا مخدوش می شود، به همان نسبت جایگاه ترکیه در میان اعضای ناتو متزلزل تر می شود. این رابطه مستقیمی است که از همان ابتدا قابل تصور بود. عضویت اکثر اعضای اتحادیه اروپا در پیمان آتلانتیک شمالی این روند را تشدید کرده است. طی هفته های اخیر، شاهد تشدید تنشها میان اروپای واحد و آنکارا بر سر برگزاری همه پرسی جنجالی در ترکیه هستیم. همین مسئله باعث ابتلای اردوغان به "تب آتلانتیکی " شده است! بر این اساس، به موازات تشدید منازعات میان ترکیه و اروپا، جایگاه آنکارا در ناتو تضعیف شده است.
گزارش اخیر روزنامه آلمانی "دی ولت" در این خصوص قابل تامل است. این روزنامه از شک و تردید مقامات ارشد سازمان پیمان آتلانتیک شمالی نسبت به شایستگی‌های نظامی ترکیه به عنوان یک عضو این ائتلاف نظامی خبر داد. فارغ از صحت و سقم این ادعا، سوال اصلی اینجاست که چرا چنین مسئله ای در برهه فعلی مطرح می شود؟ آیا میان تنشهای اخیر ترکیه و اروپا و مناسبات داخلی آنکارا و اعضای ناتو ارتباط وجود دارد ؟ پاسخ این سوال مثبت است.
عضویت بیش از 20 عضو اتحادیه اروپا در ناتو، منجر به اتخاذ گارد بسته آنها در قبال ترکیه (در درون سازمان آتلانتیک شمالی) شده است. در چنین شرایطی احتمال دارد با گذشت زمان شاهد شکل گیری مواضع علنی و سختی علیه ترکیه در ناتو باشیم، موضوعی که کاملا مسبوق به سابقه است.
در جریان سرنگونی سوخوی 24 روسیه بوسیلهٔ ترکیه (رویدادی که در نوامبر سال 2015 به قوع پیوست)، بسیاری از اعضای پیمان آتلانتیک شمالی عملا پشت ترکیه را خالی کرده و آنکارا را مسئول بروز تنش های هزینه ساز برای ناتو دانستند. کشورهایی مانند یونان، آلمان و فرانسه در این خصوص به ترکیه اعتراض کردند. حتی ینس استولتنبرگ دبیر کل ناتو عملا وظیفه خود در دفاع از اعضای ناتو را به کناری نهاد و اقدامی عملی در راستای دفاع از اقدام ترکیه بر نداشت. موضوع سرنگونی هواپیمای سوخوی روسی تلنگری برای اردوغان و همراهانش درناتو محسوب می شد. آنها به خوبی دریافتند که در مواقع بحرانی نمی توانند بر روی حمایتهای اعضای ناتو از خود حساب ویژه ای باز کنند.
نکته مهم تر اینکه در آن زمان( سال 2015)، هنوز مناسبات ترکیه و اروپا به شدت فعلی بر هم نریخته بود! در حال حاضر، ترکیه و اتحادیه اروپا در تقابل مطلق با یکدیگر قرار گرفته اند. احزاب سوسیال دموکرات و حتی برخی احزاب محافظه کار در اروپا صراحتا خواستار توقف مذاکرات عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا هستند. در صورت پیروزی اردوغان در همه پرسی پیش رو، این روند تشدید خواهد شد. البته عکس این موضوع نیز صادق است: یعنی در صورت شکست اردوغان در همه پرسی پیش رو ، مناسبات آنکارا با دیگر کشورهای اروپایی دچار تنش خواهد شد. در چنین شرایطی احتمال توقف توافق ترکیه و اروپا بر سر پناهجویان و ... افزایش خواهد یافت.
در هر حال، زمزمه های دوباره در میان اعضای ناتو در اعتراض نسبت به جایگاه ترکیه در این مجموعه، موضوعی نیست که بتوان به سادگی از آن گذشت. همان گونه که اشاره شد، میان این اعتراضهای درون آتلانتیکی و آنچه امروز در مناسبات ترکیه و اتحادیه اروپا می گذرد ارتباطی معنادار وجود دارد. پیوستگی معادلات نظامی و سیاسی اروپا( به دلیل عضویت اکثر اعضای اروپای واحد در ناتو) چنین روندی را در آینده نزدیک تشدید خواهد کرد. از این رو اردوغان نه تنها باید خود را برای مواجهه با اتحادیه اروپا، بلکه برای تقابل با اعضای اروپایی ناتو آماده کند. نتیجه این تقابل محتوم ، هر چه باشد به سود دولت رجب طیب اردوغان و حزب عدالت و توسعه نخواهد بود. این نتیجه سرمایه گذاری طولانی مدت اردوغان در راستای نزدیکی به غرب است.
منبع: تسنیم
