به گزارش
شستون، ساسان شاه ویسی، رئیس مرکز مطالعات راهبردی دانشگاه تهران و کارشناس اقتصاد بین الملل در خصوص احتمال ادامه روابط تجاری اروپا با ایران بعد از خروج آمریکا از برجام اظهار داشت: اگر بخواهیم بعد از برجام روابط اعضای بازمانده از 5+1 را بررسی کنیم قطعاً رژیم تجاری میان ایران با چین و روسیه از رژیم تجاری ایران با کشورهای اروپایی متفاوت است.
وی با بیان اینکه تفاوت های زیادی میان روابط تجاری ایران با هر یک از کشورهای اروپایی وجود دارد عنوان کرد: بسیاری از کشورهای اروپایی با یکدیگر روابط مشخص و تعریف شده اقتصادی دارند که این روابط با کشورهای غیر اروپایی متفاوت است.
این کارشناس اقتصاد بین الملل گفت: در عین حال که اتحادیه اروپا مواضع راهبردی و رژیم های متفاوت تجاری با سایر کشورهای اروپایی دارد و منافع خود را در این روابط تجاری تعریف کرده است، طی 60 روز آینده اروپایی ها می توانند به یک تصمیم معقولانه در رابطه با رژیم های تجاری در ارتباط با خود برسند.
شاه ویسی ضمن اشاره به این نکته که تصمیم اروپایی ها می تواند هم راهبردی و هم عملیاتی باشد عنوان کرد: تصمیم اروپایی ها به تنهایی کافی نبوده و باید تضمین های کافی برای حفظ منافع جمهوری اسلامی ایران را هم داشته باشند.
وی با بیان اینکه اروپایی ها باید از یک ترتیب سازی های جدیدی پیروی کنند عنوان کرد: در حوزه های حمل و نقل هوایی، ریلی، جاده ای و ... قابلیت هایی در ایران وجود دارد که بر اساس آنها ظرفیت ها و انتظارات تعریف شده ای از اروپا داریم؛ در حوزه بانکداری، مالی، پولی، تامین منافع و ... یک سری از انتظارات را داریم که می توانیم مورد مناسبی برای یک بازار بزرگ چند ده میلیاردی در اتحادیه اروپا باشیم.
این کارشناس اقتصاد بین الملل در ادامه افزود: ایران ظرفیت های اقتصادی مناسبی برای ورود سرمایه های جدید، ایجاد مشارکت و هم پیمانی و ... با اروپایی ها دارد که به نظر می رسد این مساله بتواند روابط اقتصادی مستحکمی را میان ایران و اتحادیه اروپا ایجاد کند.
شاه ویسی با بیان اینکه دیدگاه دو طرف ایرانی و اروپایی مبتنی بر چارچوب های برد_برد تعریف می شود عنوان کرد: برای ادامه آنچه که از آن به عنوان ظرفیت های راهبردی برای استمراربخشی به دوره برجام شناخته می شود،باید روابط اقتصادی میان ایران و اتحادیه اروپا تعریف شود؛ وقتی می گوییم رژیم تجاری یعنی باید سطح راهبردی به تصمیمات تجاری دو طرف داده شود منابع جمهوری اسلامی برای اقتصاد اروپا دخالت داده می شود.
وی در ادامه گفت: اگر این توافقات نتواند ترتیب سازی یک رژیم تجاری جدید را به وجود آورد، قطعاً به خاطر فقدان امریکا در این قرارداد، منابع راهبردی بین شرکت های اروپایی و آمریکایی ها نمی تواند ساز و کار مناسبی در میان این شرکت ها و آمریکا به وجود آورد.
این کارشناس اقتصاد بین الملل همچنین گفت: تهدیدات، تحریم ها و در عین حال مداخلات ویژه ای که مبتنی بر حمایت آمریکا از اقتصاد خود است در ترتیب سازی های دیگر نظیر مسائل امنیتی و ... دخالت داده و توافقات برجامی در نهایت به نتیجه نخواهد رسید و چه بسا این مذاکرات در حد گفتگو های دو یا چند چانبه با غرب باشد.
شاه ویسی در ادامه افزود: اگر تصمیمات اتحادیه اروپا نتواند صحیح و توانمند باشد، مذاکرات ایران با اروچا برای ادامه برجام در محاق تصمیمات آمریکا برای شرکت های اروپایی که همپیمانان تجاری آمریکا هستند قرار می گیرد.
وی در ادامه تصریح کرد: ظرفیت و سابقه روابط اقتصادی کشورهای اروپایی با ایران می تواند یک ظرفیت اثرگذاری مبتنی بر مطالعات قبلی مانند تعریف هایی که از ایران در اجلاس بروکسل شده بود معرفی شود و این ظرفیت همچنان ادامه دارد و اگر بنا شد ایران به یک شرایط اعتماد با اروپا وارد مرحله جدیدی از برجام شود، ظرفیت های ایران همچنان وجود داشته و چیزی از آنها کم نشده است.
این کارشناس اقتصاد بین الملل در خصوص هراس شرکت های اروپایی از تهدیدات آمریکایی ها اظهار داشت: در این مساله یک پارادوکس وجود دارد؛ تحریم ها وقتی قرار است اعمال شود از شرکت های خصوصی تا افراد را شامل می شود اما هنگامی که بحث خروج از تحریم ها مطرح می شود، به شکل دیگری رفع تحریم ها رقم می خورد.
شاه ویسی در ادامه افزود: با توجه به تابوهایی که آمریکایی ها برای شرکت های دنیا در صورت دور زدن تحریم ها به وجود آورده اند می توانیم بگوییم رابطه شرکت ها با یکدیگر در سراسر دنیا آزاد است. یعنی اگر اتحادیه اروپا و دولتهای سه کشورهای اروپایی موافق این مساله باشند که قرار باشد منافع ایران بعد از برجام حفظ شود، ملاحظاتی که شرکت های اروپایی دارند دیگر رسمیت ندارند چرا که تحریم ها شامل شرکت ها نبوده است.
وی با بیان اینکه آمریکا و اتحادیه اروپا نه اجازه دارد و نه می تواند شرکت ها را در خصوص برقراری روابط تجاری مورد تهدید قرار دهد عنوان کرد: آمریکا سعی می کند تنها منافع حاکمیتی را مورد هدف را قرار دهد و مردم از تحریم ها تاثیر نگیرند اما در حقیقت اینگونه نبوده و منافع عمومی و نهادهای خصوصی مورد تهدید قرار می گیرند که در این صورت این اتحادیه اروپا نیست که هدف قرار می گیرد بلکه جامعه بین الملل است که باید انتخاب کند که آمریکا حق دارد با سایر کشورها اینگونه برخورد کند یا خیر.
این کارشناس اقتصاد بین الملل در ادامه گفت: اگر شرکت های اروپایی بخواهند دیگر حتی تهدیدهای آمریکا هم نمی تواند مانع همکاری های آنها با ایران شود و این شرکت ها می توانند حتی در موضوعات مختلف نظیر بانکداری و ... روابط تجاری خود را با ایران و شرکت های ایران تنظیم کنند. این شرکت ها می توانند با بخش خصوصی ایران ترتیب سازی هایی را انجام دهند.
شاه ویسی در خصوص تصمیم نهایی اتحادیه اروپا برای ادامه برجام با ایران گفت: اگر اتحادیه اروپا بخواهد می تواند تعریف جدیدی از روابط اقتصادی خود داشته باشد و روابط مستحکم و در سطح بسیار بالایی را با ایران رقم بزند.
منبع: دانا
