به گزارش
شستون؛ افزایش چشمگیر صادرات کشور چین به ایالات متحده آمریکا در سپتامبر[شهریور] امسال، بدترین خبر ممکن برای «دونالد ترامپ» و همراهانش در کاخ سفید محسوب می‌شود. بر اساس آنچه اداره گمرک چین اعلام کرده، صادرات این کشور به ایالات متحده در ماه سپتامبر امسال بالغ بر 13 میلیارد و 34 میلیون دلار بوده است که این رقم 3 میلیارد دلار بیشتر از ماه قبل بوده است! فراتر از آمار مربوط به ماه سپتامبر، مازاد تجاری چین با آمریکا از شروع سال 2018 میلادی تاکنون، 225 میلیارد و 79 میلیون دلار بود، در حالی که این رقم، سال گذشته 196 میلیارد دلار بوده است.
این آمار در حالی منتشر می‌شود که ترامپ در جریان مبارزات انتخاباتی سال 2016 میلادی رسما از پکن به عنوان اصلی‌‌‌‌‌ترین دشمن اقتصادی آمریکا یاد کرد و وعده داد در صورت ورود به کاخ سفید، صادرات چین به آمریکا را محدود کند. ترامپ اینگونه استدلال می‌کرد که 346 میلیارد دلار از کسری تجاری آمریکا (از 520 میلیارد دلار کسری تجاری سالانه) مربوط به چین است. از این رو واردات کالاهای چینی به ایالات متحده باید محدود شود تا کسری تجاری سالانه (حتی به قیمت کاهش تراز تجاری 2 کشور) کاهش یابد. به عبارت بهتر، ترامپ وعده داد میان واردات و صادرات کالاهای چینی و آمریکایی نوعی توازن برقرار می‌کند که مطابق آن، شهروندان آمریکایی شاهد کسری تجاری ایالات متحده در حوزه تجارت بین‌الملل نباشند.
پس از پیروزی ترامپ در انتخابات، وی تقابل اقتصادی با پکن را سریعا آغاز کرد و ضمن وضع برخی قوانین گمرکی سخت در قبال کالاهای وارداتی چینی، بر برخی کالاهای خاص نیز تعرفه‌‌های سنگین وضع کرد. ترامپ این اقدامات را در راستای استمرار و تثبیت سیاست‌‌های حمایت‌گرایانه اقتصادی خود صورت داد. حمایت‌گرایی (Protectionism) سیاست خاص ترامپ در حوزه اقتصاد محسوب می‌شود که مطابق آن، شاهد اقداماتی از جمله ارائه یارانه به تولیدکنندگان داخلی، وضع سیاست‌‌های ضددامپینگ، سختگیری در حوزه مالکیت معنوی، وضع تعرفه‌‌های گمرکی سنگین علیه کالاهای وارداتی و از همه مهم‌تر، تقابل با ساختار اقتصادی حاکم بر نظام بین‌الملل هستیم. ترامپ با تکیه بر سیاست‌‌های حمایت‌گرایانه خود، عملا وارد منازعه‌ای تجاری با شرکای قبلی ایالات متحده یعنی اتحادیه اروپایی و چین شده است.
در این میان چینی‌ها بر خلاف کشورهای اروپایی، «مقابله به مثل» با سیاست‌‌های ترامپ را در دستور کار قرار دادند. مقامات چین از ابتدای سال 2016 میلادی تاکنون و هرگاه پرزیدنت ترامپ فرمان وضع تعرفه‌‌های گمرکی علیه کالاهای چینی را داده است، در مقابل بر همان میزان بر کالاهای آمریکایی تعرفه وارداتی وضع کرده‌‌‌اند. همین مسأله سبب شده بسیاری از شرکت‌‌های خصوصی در ایالات متحده در مقابل ترامپ قرار گرفته و از سیاست‌‌های وی انتقاد کنند. آخرین اقدام ترامپ در این‌باره، وضع 200 میلیارد دلار تعرفه گمرکی دیگر بر کالاهای چینی بود که این اقدام نیز با پاسخ کوبنده مقامات چینی همراه بود.
با این حال انتشار آمار افزایش صادرات چین به ایالات متحده آمریکا در ماه سپتامبر، به مثابه آب سردی است که بر پیکر ترامپ و تیم اقتصادی و سیاست خارجی وی ریخته شده است! انتشار این آمار به خودی خود نشان می‌دهد «نومحافظه‌کاران حمایت‌گرا» نتوانسته‌‌اند طرح‌ها و اقدامات خود را علیه «نسل پنجم کمونیست‌‌های چین» عملی کنند. به عبارت دقیق‌تر، عدم همراهی شرکت‌‌های آمریکایی با ترامپ از یک سو و قدرت اقتصادی چین از سوی دیگر، ترامپ را پس از 2 سال در اتخاذ سیاست‌‌های حمایت‌گرایانه علیه پکن ناکام گذاشته است.
طی ماه‌های اخیر سیاست‌‌های اقتصادی دولت ترامپ در قبال پکن، بشدت از سوی رسانه‌‌های آمریکایی مورد انتقاد قرار گرفته است. «نیویورک‌تایمز» در این‌باره نوشت: «اگر فرصت‌‌های شغلی و ثروت بیشتر معیار سنجش پیروزی در جنگ تجاری[میان واشنگتن و پکن] باشد، این چین است که پیروز این نبرد لقب می‌گیرد، نه آمریکا. هزینه تعرفه‌‌های وضع شده از سوی دولت آمریکا را بیشتر شرکت‌ها و مصرف‌کنندگان آمریکایی پرداخت می‌کنند و دولت چین نیز با اقداماتی که موجب کاهش آسیب‌‌های وارده به شرکت‌‌های چینی می‌شود، این اقدامات را تلافی می‌کند».
با این حال به نظر می‌رسد ترامپ و اعضای خزانه‌داری ایالات متحده در چنین شرایطی «نبرد اقتصادی با چین» را به «نبرد حیثیتی» با این کشور تبدیل کنند. هر اندازه دولت ترامپ بیشتر در این گرداب فرو رود، دامنه و هزینه شکست واشنگتن در برابر چینی‌ها افزایش بیشتری خواهد داشت. اخیرا دونالد ترامپ بار دیگر چین را نسبت به افزایش عوارض گمرکی تهدید کرده است؛ موضوعی که چینی‌ها کماکان با آن برخوردی منطقی و متقابل دارند.
نکته مهم‌تری که باید در این‌باره مدنظر قرار گیرد، ظرفیت‌‌های بالقوه چین در نبرد تجاری با ایالات متحده آمریکاست. پکن حدود یک تریلیون دلار از بدهی‌‌های خارجی ایالات متحده را در تملک خود دارد. این خود می‌تواند به مثابه یک اهرم فشار قدرتمند در مقابل دولت ترامپ تعبیر شود. چینی‌ها نشان داده‌‌اند در زمان تشدید بحران‌‌های بین‌المللی میان خود و بازیگران دیگر، ابایی از استفاده از ظرفیت‌‌های بالقوه اقتصادی‌شان ندارند. این قاعده در برابر ایالات متحده نیز صدق می‌کند. نبرد اقتصادی آمریکا و چین در حالی تشدید می‌شود که پکن هنوز از ابزارهای اصلی خود در این نبرد استفاده نکرده! با این وجود، شاهد افزایش صادرات چین به ایالات متحده و ناکام ماندن طرح‌‌های اقتصادی ترامپ در مصاف با پکن هستیم.
نباید این واقعیت را فراموش کرد که چین بزرگ‌ترین خریدار مزایده‌‌های خزانه‌داری آمریکا [بویژه طی یک دهه اخیر] بوده است. بسیاری از تحلیلگران اقتصادی آمریکا از چین به عنوان «بانکدار آمریکا» یاد می‌کنند، بنابراین هشدارهای افرادی مانند «هیلاری کلینتون» و دیگر سیاستمداران آمریکایی به ترامپ درباره تقابل اقتصادی با پکن بی‌دلیل نبوده است.
منبع: دانا
