فرشته عسکری کارشناس ارشد روانشناسی در گفت و گو با خبرنگار
شستون بیان کرد: انسان موجودی است که زندگی اش ساختار متفاوت دارد و اضطراب به عنوان بخشی از زندگی هر انسانی بوده که بسته به شرایط هر فرد می تواند مفید یا مضر باشد.
وی افزود: همه افراد در هنگام امتحانات احساس استرس و اضطراب می کنند. استرس امتحان و اضطراب امتحان بسیار رایج است. در حقیقت، این کاملا طبیعی است و اگر تحت کنترل باشد، می تواند مفید باشد.
کارشناس ارشد روانشناسی گفت: در طول زندگی بارها و بارها با این نوع شرایط تحت فشار روبرو خواهیم شد و بسیار مهم است که ما از فرزندانمان حمایت کنیم تا با این وقایع کنار بیایند. از این گذشته، بیشتر ما به نوعی با آزمون رانندگی، مصاحبه شغلی، مراسم عروسی یا تولد کودک روبه رو خواهیم شد که می تواند استرس زا باشد.
عسکری اضافه کرد: ما باید از فرزندان خود حمایت کنیم تا یاد بگیرند چگونه در این شرایط طاقت فرسا کنار بیایند و شکوفا شوند که اینها مهارتهای حیاتی هستند.
وی خاطر نشان کرد: اضطراب امتحان یک شرایط روانشناختی است که باعث می شود فرد در موقعیت های امتحانی بسیار پریشان و مضطرب شود. اگرچه بسیاری از افراد قبل و در طی یک امتحان تاحدی دچار استرس و اضطراب می شوند اما اضطراب امتحان می تواند در یادگیری اختلال ایجاد کند و به عملکرد فرد در امتحان آسیب برساند.
به گفته این کارشناس ارشد روانشناسی داشتن كمي اضطراب هنگام امتحان دادن كاملاً طبيعي است چون توجه و دقت زياد روي يك كار برايمان كمي اضطراب مي آورد.
عسکری تصریح کرد: داشتن اضطراب به اندازه ي طبيعي كه فقط دلمان شور امتحان را بزند ، هيچ اشكالي ندارد چون باعث مي شود ذهن ما بهتر كار كند و تمركز روي امتحان بيشتر شود. ولي اگر اين اضطراب از حد طبيعيش بيشتر و به نگراني زياد تبديل شود باعث مي شود نتوانيم خوب فكر كنيم و مطالبی را كه یاد گرفتیم نیز فراموش مي كنيم؛ در واقع اضطراب احساسي است كه مي شود آن را كنترل كرد.
وی اذعان کرد: اضطراب امتحان علائم بسیار متفاوتی دارد که برخی از آن ها خفیف و برخی شدید هستند. برخی دانش آموزان فقط علائم خفیف اضطراب امتحان را تجربه می کنند و عملکرد نسبتا خوبی هم در امتحان دارند. اما اضطراب امتحان برخی از دانش آموزان را تقریبا فلج می کند. این دسته از دانش آموزان قبل یا در حین امتحان دچار حمله پانیک یا اختلال وحشت زدگی می شوند.
کارشناس ارشد روانشناسی با بیان اینکه اضطراب امتحان سه دسته علایم را در فرد ایجاد می کند، گفت:
علائم فیزیکی اضطراب امتحان عبارت است از عرق کردن، لرزش بدن، افزایش ضربان قلب، خشک شدن دهان، غش کردن، استفراغ کردن، دل پیچه، تهوع و بیماری های جسمی بی‌قرار شدن یا اجتناب از امتحان دادن از علائم شناختی و رفتاری اضطراب امتحان هستند.
عسکری ادامه داد: گاهی اضطراب امتحان به قدری شدید می شود که برخی دانش آموزان ترک تحصیل می کنند تا دیگر با منبع ترسشان مواجه نشوند. برخی نیز به سوء مصرف مواد روی می آورند چون می‌خواهند با خود درمانی و استفاده از داروهای تجویزی و الکل، اضطراب خود را درمان کنند.
وی اضافه کرد: بسیاری از افرادی که اضطراب امتحان را تجربه کرده اند می‌گویند اگرچه مطالب مربوط به امتحان را کامل خوانده بوده و مطمئن بوده اند که به سئوالات پاسخ می‌دهند، اما ناگهان سر جلسه امتحان همه چیز را فراموش می کنند. خود گویی منفی، ناتوانی در تمرکز کردن روی امتحان، و پرش افکار هم از علائم متداول اضطراب امتحان به شمار می‌آیند.
این کارشناس ارشد روانشناسی تصریح کرد: برخی علائم هیجانی اضطراب امتحان عبارتند از افسردگی، اعتماد به نفس پایین، عصبانیت، و احساس ناامیدی. گاهی دانش آموزان مبتلا به اضطراب امتحان از تغییر وضعیت شان ناامید می شوند، و خودشان را به خاطر علائم اضطراب و عملکرد ضعیف در امتحان سرزنش می کنند.
وی افزود: علاوه بر دلایل زیستی زیربنایی اضطراب، بسیاری از عوامل روانی نیز در بروز اضطراب امتحان نقش دارند که انتظارات دانش آموز یکی از عوامل روانی اصلی به شمار می آید. مثلا، اگر دانش آموزی عقیده داشته باشد که در امتحانی عملکرد ضعیفی خواهد داشت، احتمال مضطرب شدنش در قبل و حین امتحان خیلی بیشتر می شود.
کارشناس ارشد روانشناسی خاطر نشان کرد: اضطراب امتحان ممکن است به یک چرخه معیوب تبدیل شود. به عبارت دیگر، اگر دانش آموزی یک بار اضطراب امتحان را تجربه کند ممکن است بسیار نگران شود که مبادا باز هم این حالت برایش تکرار شود. اگر در امتحان بعدی نیز مجددا مضطرب شود، احتمالا از تواناییش برای تغییر دادن این حالت ناامید می شود.
عسکری بیان کرد: ترس از فراموش کردن مطالب خوانده شده، سخت گیری معلمین در طول سال تحصیلی، انتظار بیش از حد والدین در خصوص نمره گرفتن و حساسیت والدین به نتایج امتحان فرزندانشان، می‌تواند از علل افزایش شیوع اضطراب امتحان در دانش‌آموزان باشد.
وی ادامه داد: دانشجویان و دانش آموزانی که از لحاظ توانایی و استعداد یادگیری در سطح یکسانی هستند، عملکرد تحصیلی متفاوتی هنگام امتحان و یادگیری مطالب قبل از امتحان نشان می دهند که این تفاوت بیش تر ناشی از میزان اضطرابی است که هنگام امتحان یا قبل از امتحان می تواند در افراد باعث بروز عملکردهای متفاوتی شود.
کارشناس ارشد روانشناسی گفت: در برخی شدت اضطراب به حدی است که به شکل بیمارگونه ای منجر به اختلال در تمرکز و یادآوری مطالب آموخته شده می شود.
راههای کاهش استرس و اضطراب
عسکری خاطر نشان کرد: یک شب قبل از امتحان دقیقا زمانی است که نگرانی و استرس به سراغتان می آید، اما این دقیقا زمانی است که حفظ آرامش بسیار ضروری است. نیم ساعت قبل از اینکه به رخت خواب بروید، درس خواندن را کنار بگذارید تا استرس و نگرانی تان کاهش پیدا کند.
وی توصیه کرد: از دست گرفتن گوشی همراه یا تماشای تلویزیون خودداری شود چون نور آبی این وسائل می تواند فرد را بیدار نگه دارد وقتی فرد خوب استراحت کرده باشد، صبح روز بعد می تواند بهتر تمرکز کند و آرامش داشته باشد.
کارشناس ارشد مشاوره گفت: یکی از بهترین روش ها برای اینکه به خود آرامش دهید تمرین تنفس است که می توانید شبِ قبل از امتحان انجامش دهید تا به خوابیدنتان کمک کند و یا قبل از نشستن سر جلسه امتحان آرامتان کند.
انتهای پیام/
